Κατάθεση ψυχής: Τι είδε ο Θεόδωρος στη Σιέρα Λεόνε...

Του Πάπα και Πατριάρχη Αλεξανδρείας Θεοδώρου, από το ένθετο περιοδικό "Κ", της εφημερίδας "Η Καθημερινή"          Αν και διακονώ την Αφρική επί σειρά ετών, ο αφρικανός συνάνθρωπος δεν παύει να με εκπλήσσει κάθε φορά που η ιεραποστολή, ως αλληλεγγύη και μέθεξη αγάπης, με φέρνει σε κοινωνία μαζί του. Με εκπλήσσει και με καταρτίζει το παράδειγμα της ζωής, της σκέψης, του λόγου του. Τώρα λοιπόν που ακόμα μια εξαντλητική ιεραποστολική οδοιπορεία στην αφρικανική γη έφθασε στο τέλος της, εμπειρίες, εικόνες, συναισθήματα και στιγμές καθιζάνουν στην ψυχή και στην καρδιά μου. Καθιζάνουν και δημιουργούν ένα λεπτό μα τόσο στερεό ίζημα σοφίας. Σοφίας και γνώσης βιωματικής που δύσκολα αποθησαυρίζεται και περιγράφεται με τρόπο συμβατικό. Από την ιεραποστολική πορεία αγάπης στις δυτικές εσχατιές της αφρικανικής ηπείρου – στη Νιγηρία, στη Σιέρρα Λεόνε και στην Γκάμπια – ανεξίτηλα χαράχτηκε στις δέλτους της καρδιάς μου το απόγευμα της 23ης Φεβρουαρίου 2012. Εκείνο το απόγευμα είχα την ευλογία να επισκεφθώ ένα μοναδικό ιεραποστολικό κέντρο, που κάνει περήφανη όχι μόνο την Αλεξανδρινή Εκκλησία, αλλά και σύσσωμη την Ορθοδοξία. Επισκέφθηκα το Ιεραποστολικό Κέντρο Αγίου Μωυσέως του Αιθίοπος στο Waterloo της Σιέρρα Λεόνε. Εκεί βρίσκουν στοργή και καταφύγιο τα ακρωτηριασμένα θύματα του εμφυλίου πολέμου που σαν αλέτρι κοφτερό πλήγωσε τη γη μιας από τις φτωχότερες χώρες του πλανήτη μας. Έπαθλο άθλιο του παράλογου αυτού αλληλοσπαραγμού ήταν τα διαμάντια που η χώρα αυτή κρύβει στα σωθικά της. Τα ματωμένα αυτά διαμάντια έγιναν η αφορμή ένας ολόκληρος λαός να θυσιαστεί στο βωμό των συμφερόντων, ντόπιων και ξένων. Στον υπό ανέγερση Ιερό Ναό της Αναστάσεως του Κυρίου και Αγίου Μωυσέως του Αιθίοπος δεν αφουγκράστηκα μόνο τους αναστεναγμούς και τους κρυμμένους λυγμούς των θυμάτων του εμφυλίου παραλογισμού. Κυρίως αντίκρυσα στα μάτια των αφρικανών αδελφών ακέραια την πίστη στον Θεό. Διότι μπορεί το αδελφοκτόνο μίσος να τους στέρησε την σωματική τους αρτιμέλεια, δεν κατόρθωσε ωστόσο να τους στερήσει ούτε μια στιγμή το πλεονέκτημα της πίστης στον Θεό. Της πίστης στον Θεό που παραμένει πάντα ελεύθερη, φτάνει αυτός που πιστεύει να το θέλει πραγματικά και να το επιδιώκει. Της πίστης στον Θεό που αντιδρά, επαναστατεί και αποτρέπει την ηθική χρεωκοπία του ανθρώπου. Της πίστης στον Θεό που, ως φανερή και αφανέρωτη πραγματικότητα, ενώνει τους ανθρώπους. Η πίστη στην ανάσταση ως δικαίωμα και δυνατότητα σε ένα αύριο αξιοπρεπές παίρνει σάρκα και οστά στο Ιεραποστολικό αυτό κέντρο. Πλάι στον Ιερό Ναό ένα φυτώριο Ορθοδόξου παιδείας λειτουργεί προς κατάρτιση εκατοντάδων παιδιών. Το Ναό και το σχολείο πλαισιώνουν κλινική, πρεσβυτέριο, κοιτώνες φιλοξενίας των ακρωτηριασμένων παιδιών και σειρά εργαστηρίων όπου οι ανάπηροι ενήλικες εργάζονται για να εξασφαλίσουν τα προς το ζην. Άλλος παρασκευάζει σαπούνι, άλλος κατασκευάζει γεωργικά εργαλεία, άλλος πλέκει καλάθια. Όλα γίνονται με τα πλέον πρωτόγονα μέσα. Όλα σου θυμίζουν εικόνες ξεθωριασμένες από την τεχνολογική λάμψη της εποχής μας. Και όμως σε αυτό το μελίσσι της δημιουργίας το κυρίαρχο συναίσθημα των ανθρώπων δεν είναι άλλο παρά η χαρά. Η χαρά που δάμασαν τα αγριεμένα κύματα της σκληρής βιωτής τους κι έριξαν άγκυρα στον απάνεμο λιμένα της Ορθόδοξης ιεραποστολής. Η χαρά που εγεώργησαν το άγονο έδαφος της τραχιάς ζωής τους και φύτευσαν σπόρο ελπίδας στο πνευματικό γεώργιο της Αλεξανδρινής Εκκλησίας. Το ιεραποστολικό αυτό κέντρο μαρτυρεί περί του ότι η Εκκλησία αποτελεί υγιές κύτταρο της κοινωνίας, εντός της οποίας δραστηριοποιείται. Κύτταρο που ενεργεί πολλαπλασιαστικά προς ανακαίνιση του κοινωνικού σώματος. Κύτταρο που φέρει στο γενετικό του κώδικα την παρακαταθήκη του Θεού περί κοινωνικής αρμονίας, όπως αυτή συμπυκνώνεται στην εντολή της αγάπης προς τον πλησίον. Βάση της εντολής αυτής αποτελεί η αναντίρρητη αλήθεια ότι τα εκ Θεού αγαθά δημιουργήθηκαν για να διευκολύνουν και να εξυπηρετούν τον άνθρωπο. Δεν αποτελούν αυτοαξία. Πολύ περισσότερο δεν πρέπει να γίνονται αιτία ανθρώπινης δυστυχίας μέσα από την άνιση κατανομή τους και την ανίερη εκμετάλλευσή τους προς ίδιους σκοπούς. Τα διαμάντια, αυτή η δωρεά του Θεού προς τη Σιέρρα Λεόνε, έγιναν το μήλον της έριδος όχι προς διαχείριση και οικονομία επ’ ωφελεία των κατοίκων της χώρας, αλλά προς αρπαγή και εκμετάλλευση, προκαλώντας βαθιές πληγές στην ειρηνική συνύπαρξη των κατοίκων της χώρας αυτής. Στην επούλωση των πληγών αυτών ζητά να συμβάλει με κάθε δυνατό τρόπο – πνευματικά, εκπαιδευτικά, ιατρικά, βιοποριστικά – η σύγχρονη αυτή ‘Βασιλειάδα’. Περιδιαβάζοντας τις εγκαταστάσεις της, στο μυαλό μου ήρθε αυτό που είπε ο κορυφαίος Κρητικός στοχαστής: "Υπάρχει στον κόσμο τούτον ένας μυστικός νόμος - αν δεν υπήρχε, ο κόσμος θα ήταν από χιλιάδες χρόνια χαμένος - σκληρός και απαραβίαστος: το κακό πάντα στην αρχή θριαμβεύει και πάντα στο τέλος νικάται". Και πράγματι νικάται, όταν ανακαλύψουμε τον Θεό που κατοικεί μέσα μας. Αυτό είναι και το ζητούμενο στους χαλεπούς καιρούς της οικονομικής κρίσης που βιώνουμε. Τώρα που δραματικά ανατρέπονται τα μέχρι χθες δεδομένα της ζωής μας. Τώρα που με πίκρα αναπολούμε τι χάνουμε. Τώρα που δραστικά κουρεύονται όνειρα, ελπίδες και σχέδια. Αυτό που με τρόπο συνταρακτικό βίωσα εκείνο το απόγευμα της 23ης Φεβρουαρίου 2012 στο Ιεραποστολικό Κέντρο Αγίου Μωυσέως του Αιθίοπος στο Waterloo της Σιέρρα Λεόνε, ήταν ότι, ακόμα και όταν όλα χαθούν, αναπαλλοτρίωτο μένει εντός μας το δικαίωμα να αγαπάμε τον Θεό στον πλησίον και να αγαπάμε τον πλησίον για χάρη του Θεού. Τον πλησίον που μπορεί να είναι για εμάς ξένος, αλλά πάντοτε είναι και συγγενής! Αυτή η αγάπη, όταν ο άνθρωπος σταθεί και πάλι στα πόδια του και βιώσει την προσωπική του ανάσταση, αποτελεί την ακατάλυτη μαγιά που αναπλάθει τον άνθρωπο στις γνήσιες διαστάσεις του, στο αυθεντικό βάθρο που τον έστησε ο Θεός. Αναπλάθει τον άνθρωπο όχι στο ατομικό είναι, αλλά στο κοινό υπάρχειν. Μπορεί να επέστρεψα στην Αλεξάνδρεια, ωστόσο ένα κομμάτι του εαυτού μου έχει μείνει εκεί σε αυτή τη γωνιά της Αφρικής που δεν χαμηλώνει το βλέμμα ηττημένα στη γη, αλλά το υψώνει ελπιδοφόρα προς τον ουρανό. Έδωσα μια υπόσχεση και σήμερα την κάνω πράξη: να μοιραστώ την εμπειρία που βίωσα με όλο τον κόσμο. Ο Πατριάρχης κκ Θεόδωρος Β' (στο κέντρο) στο Ιεραποστολικό Κέντρο Αγίου Μωυσέως του Αιθίοπος, εκεί όπου βρίσκους καταφύγιο ακρωτηριασμένα θύματα του εμφυλίου πολέμου http://www.amen.gr/index.php?mod=news&op=article&aid=8759