Αριθμ. Πρωτ. 145/2016
Θ Ε Ο Δ Ω Ρ Ο Σ Β’
ΕΛΕΩι ΘΕΟΥ ΠΑΠΑΣ ΚΑΙ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ, ΠΑΣΗΣ ΓΗΣ ΑΙΓΥΠΤΟΥ ΚΑΙ ΠΑΣΗΣ ΑΦΡΙΚΗΣ
ΠΑΝΤΙ Τῼ ΠΛΗΡΩΜΑΤΙ ΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟΥ ΚΑΙ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΟΥ ΘΡΟΝΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ
ΧΑΡΙΣ ΚΑΙ ΕΛΕΟΣ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΗ ΠΑΡΑ ΤΟΥ ΕΝ ΒΗΘΛΕΕΜ ΓΕΝΝΗΘΕΝΤΟΣ ΚΥΡΙΟΥ ΚΑΙ ΘΕΟΥ ΚΑΙ ΣΩΤΗΡΟΣ ΗΜΩΝ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ
Αγαπητοί μου αδελφοί,
Η πορεία μας προς τη σωτηρία υπήρξε ανέκαθεν είτε πορεία συγκλίσεως προς το θέλημα του Δημιουργού μας είτε πορεία αποκλίσεως από αυτό λόγω υπερισχύσεως του δικού μας θελήματος. Η ταλάντευσή μας αυτή μεταξύ του θείου και του ιδίου θελήματος σφράγισε και εξακολουθεί να σφραγίζει – συχνά με τρόπο τραγικό – την πορεία μας προς τον φυσικό μας προορισμό, που δεν είναι άλλος από το να γίνουμε κατά χάριν κοινωνοί Θεού.
Ευρισκόμενοι στον παράδεισο της κοινωνίας με τον Κτίστη μας, λησμονήσαμε την ευεργεσία της Δημιουργίας και υψώσαμε σημαία ανταρσίας, αθετώντας το συμβόλαιο που κάναμε με τον Θεό. Ωστόσο ο Θεός, με πατρική στοργή και αγάπη, δεν μας εγκατέλειψε στην τραγωδία της πτώσεώς μας. Συγκαταβαίνοντας προς την αδυναμία μας, απεκάλυψε το θέλημά Του και, διά του Μωυσέως, μας προσέφερε δείκτες ορθής και φιλαδέλφου βιωτής.
Κι όταν ήρθε το πλήρωμα του χρόνου, ο Θεός μας προσέφερε δώρο μεγαλύτερο και από αυτό της Δημιουργίας. Μας προσέφερε το δώρο της Υιοθεσίας. Έστειλε τον Υιό Του τον Μονογενή για να μας φωτίσει την οδό της επιστροφής στην Πατρική αγκάλη. Αυτή τη φορά το συμβόλαιο του Θεού με τους ανθρώπους συγκεφαλαιώθηκε σε μια και μόνη παραίνεση: αγαπάτε αλλήλους. Η ανυπόκριτη αγάπη αναγορεύθηκε σε στάση και τρόπο ζωής. Τρόπο ζωής που μετράται με την ετοιμότητά μας να αναγνωρίσουμε στο πρόσωπο του άλλου όχι απλά τον συνάνθρωπο, αλλά τον αδελφό.
Κι όμως σήμερα λησμονούμε το θείο θέλημα. Επιθυμούμε εμείς να αποφασίζουμε αν θα δεχθούμε ή θα αρνηθούμε το δώρο της νέας ζωής. Επιθυμούμε εμείς να ορίζουμε τον τερματισμό της επίγειας ζωής μας. Επιθυμούμε εμείς να δώσουμε νέα σημασία στον θεόδοτο θεσμό της οικογενείας. Επιθυμούμε εμείς να κυβερνάμε την κτίση όχι ως εχέφρονες οικονόμοι, αλλά ως στυγνοί εκμεταλλευτές. Επιθυμούμε εμείς είτε να καταπιέζουμε την πίστη στον Θεό, είτε να την μετατρέπουμε σε μέσο επιβολής μισάνθρωπων ιδεολογιών.
Κι αφού βάλαμε τον Θεό στο περιθώριο και καταργήσαμε τα σύνορα με την τεχνολογία, ήρθε ο φόβος να υψώσει νέα τείχη. Φόβο νιώθουμε, διότι υπάρχουν γύρω μας ανθρώποι αποφασισμένοι να καταπατήσουν τις ζωές άλλων, για να επιβάλλουν μισανθρώπως το δικό τους θέλημα. Νιώθουμε όπως ο Αλεξανδρινός ποιητής που απελπισμένα ομολογεί: "Χωρίς περίσκεψιν, χωρίς λύπην, χωρίς αιδώ μεγάλα κ’ υψηλά τριγύρω μου έκτισαν τείχη".
Ο κόσμος που βγήκε βαριά πληγωμένος από τον παραλογισμό των δύο παγκοσμίων πολέμων, τώρα πλέον αντιμετωπίζει μια απειλή καθόλου συμβατική, αλλά μάλλον υπέρμετρα ασσύμετρη. Το κατ’ εικόνα Θεού στον άνθρωπο έχει αμαυρωθεί τόσο πολύ, καθώς ο άνθρωπος ενέδωσε στο ίδιο θέλημα, ώστε η προοπτική της ομοιώσεως προς τον Θεό να φαντάζει απελπιστικά μακρινή.
Κι όμως ο Χριστός, που σήμερα γεννάται, μας είπε: “ἰδοὺ ἐγὼ μεθ᾿ ὑμῶν εἰμι πάσας τὰς ἡμέρας ἕως τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος”. Ο Χριστός φιλανθρώπως δεσμεύθηκε να παραμείνει στο πλευρό μας. Ποιό αντίδωρο οφείλουμε στο Χριστό; Το αντίδωρο που οφείλουμε είναι η ειρηνική επανάσταση της συνειδήσεώς μας με λάβαρο την εντολή της αγάπης, την εντολή του συμβολαίου που υπογράψαμε με τον Θεό. Η ειρηνική αυτή επανάσταση οφείλει να αντιστρέψει το εκκρεμές της ιστορίας από το ίδιο θέλημα στο θέλημα του Θεού.
Έχουμε το ελαφρυντικό της αγνοίας ή της παρανοήσεως του θείου θελήματος; Όχι! Διότι η αλήθεια εκφράστηκε ευαγγελικώς και συγκεφαλαιώθηκε σε μια και μόνο λέξη: έλεος. Ο Κύριος μας είπε: ψωμίστε τον πεινασμένο, ξεδιψάστε τον διψασμένο, ντύστε τον γυμνό, φιλοξενήστε τον αναγκεμένο, απαλύνετε τον πόνο του ασθενούς, επισκεφθείτε τον φυλακισμένο. Δηλαδή μοιραστείτε, αγαπήστε, κοινωνήστε τον πόνο του άλλου. Ενδιαφερθείτε για το δίκαιο του άλλου, μην ανέχεστε την υποκρισία των πολλών.
Αγαπητοί μου αδελφοί,
Ο Γέρων Ιωσήφ ο Ησυχαστής είπε: «Ο Θεός δεν θέλει μόνος να μας σώσει... Πάντοτε βοηθεί, πάντα προφθάνει, αλλά θέλει και εμείς να εργαστούμε, να κάνουμε εκείνο που μπορούμε». Ο Θεός σέβεται την ελευθερία μας, αλλά πάντα προσμένει να απλώσουμε το χέρι. Προσμένει να συνεργήσουμε, να κάνουμε αυτό που μπορούμε, ώστε να πετύχουμε αυτό που ευαγγελίστηκε ο Κύριός μας, που σήμερα γεννάται: την επιστροφή στην κοινωνία με τον Θεό.
Χρόνια Πολλά!
†Ο Πάπας καί Πατριάρχης Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής
Θ Ε Ο Δ Ω Ρ Ο Σ Β΄
Εν τη Μεγάλη Πόλει
της Αλεξανδρείας
Χριστούγεννα 2016
