Η δεύτερή μας μέρα στη Ρουάντα πέρασε γρήγορα πολύ και με τόσες χιλιάδες σκέψεις και συναισθήματα να μας κατακλύζουν κάθε στιγμή με τεράστιες αντιθέσεις και εναλλαγές. Από τη μια η ζεστασιά της υπέροχης φιλοξενίας που μας επιφυλάσσει ο Επί...σκοπος Ιννοκέντιος και οι συνεργάτες του, και από την άλλη η απόλυτη φρίκη και ο αποτροπιασμός που νιώσαμε επισκεπτόμενοι το μουσείο της Γενοκτονίας του 1994 στη Ρουάντα. Από τη μια η χαρά της όμορφης συντροφιάς που δημιουργήθηκε από τους πέντε Έλληνες εθελοντές της Συμβολής –άγνωστους σχεδόν μεταξύ μας– και των ανθρώπων που μας αγκάλιασαν από την πρώτη στιγμή εδώ, και από την άλλη η ατέλειωτη απορία για τις φρικαλεότητες που είναι ικανός να κάνει ο άνθρωπος όταν τον φανατίσουν οι γνωστές ‘μεγάλες δυνάμεις’ για τους δικούς τους σκοπούς. Από τις δυσκολίες που μας κάνουν συχνά να γκρινιάζουμε στην Ελλάδα, στους τόσο χαμογελαστούς ανθρώπους εδώ που μόνο μπροστά κοιτάνε, χωρίς να ξεχνούν το φρικτό παρελθόν του αλληλοσπαραγμού. Από τα δεινά που προκάλεσε η αποικιοκρατία, στην απίστευτη θέληση για πρόοδο και προκοπή. Τόσο πολύ προχωρούν με μεγάλα βήματα προς τα εμπρός που όλο τους ζητάμε να έρθουν στην Ευρώπη να μας διδάξουν! Ακούγεται υπερβολικό; Κι όμως αυτοί οι άνθρωποι βρίσκονται δεκαετίες μπροστά! Μόλις τέλειωσε η γενοκτονία των 100 ημερών που άφησε πάνω από 1.000.000 νεκρούς πίσω της, όλοι μαζί οργανώθηκαν για να προχωρήσουν μπροστά. Το βασικό τους μέσο είναι φυσικά η εκπαίδευση και κυρίως η εκπαίδευση των κοριτσιών. Το 60% του κοινοβουλίου αποτελείται από γυναίκες. Συνεχώς γίνονται καμπάνιες με κοινωνικούς λειτουργούς σε κάθε γωνιά της χώρας για να ευαισθητοποιηθούν οι άνθρωποι στα θέματα εκπαίδευσης, υγιεινής και συγχώρεσης για τα δεινά που προκάλεσε ο ένας στον άλλον. Το κράτος έχει νομοθεσίες σχεδόν για τα πάντα με αντίστοιχες ποινές: απαγορεύονται οι πλαστικές σακούλες για οικολογικούς λόγους, απαγορεύεται να ρίχνεις σκουπίδια ή και να φτύνεις στο δρόμο, απαγορεύεται να γεννούν στα σπίτια για να μη μεταδίδουν το AIDS οι μητέρες στα παιδιά, απαγορεύεται να ρωτάς σε ποια φυλή ανήκει ο καθένας, απαγορεύεται να οδηγείς μηχανάκι χωρίς κράνος και ο συνοδηγός και απαγορεύονται τα μικρά παιδιά πάνω στα μηχανάκια, απαγορεύεται να κυκλοφορείς με βρώμικα ρούχα ή βρώμικο αυτοκίνητο. Δεν υπάρχει πιο καθαρή χώρα με τόσο φροντισμένα πάρκα. Σε κάθε οικογένεια η κυβέρνηση έδωσε από μία αγελάδα για να εξασφαλίζουν τουλάχιστον το γάλα των παιδιών τους. Καλύβες δε βλέπεις γιατί το κράτος έδωσε σε όλους υλικά να φτιάξουν σπιτάκια και αυτοοργανώνονται σε κοινότητες για να αλληλοβοηθηθούν. Οι άνθρωποι είναι πολύ φτωχοί στην πλειοψηφία τους, αλλά δεν το καταλαβαίνεις γιατί η τοπική αυτοδιοίκηση είναι πολύ ισχυρή και οργανώνονται συνεχώς σε ομάδες. Αν κάποιος βρεθεί να χρηματίζεται ή να κλέβει έχει πολύ πολύ αυστηρές ποινές φυλάκισης. Η σεξουαλική κακοποίηση καταδικάζεται με ισόβια και γίνονται συνεχώς εκστρατείες για να σπάει σιωπή γύρω από τα θέματα βίας.
Θα μπορούσε κανείς να μιλά με τις ώρες για τούτη την τόσο ξεχωριστή χώρα, αλλά αυτό που δε θα μπορώ να ξεχάσω είναι τα τόσα συναισθήματα που μου προκάλεσε. Κυρίως συγκίνηση. Πολλή συγκίνηση για τη ζεστασιά που μας αγκαλιάζουν όλοι οι άνθρωποι, όσο και για το δράμα που πέρασε αυτή η χώρα. Ίσως το πιο σκληρό από όλα, ήταν το τμήμα στο μουσείο που λεγόταν: «παιδιά χωρίς μέλλον», όπου έδειχνε φωτογραφίες παιδιών, τα αγαπημένα τους φαγητά, τις συνήθειές τους, το αγαπημένο τους πρόσωπο και στο τέλος τον τρόπο που σκοτώθηκαν. Άλλα πετάχτηκαν με δύναμη σε τοίχους απέναντι, άλλα με τσεκούρια και μαχαίρια, άλλα με πυροβολισμό. Το συναίσθημα δεν περιγράφεται, παρά μόνο η συνειδητοποίηση ότι όλοι αυτοί οι αριθμοί που ακούω εγώ και ακούς και εσύ στις ειδήσεις για τη Συρία και την Παλαιστίνη και την Ουκρανία και και και… σημαίνουν ξεχωριστά πρόσωπα, ξεχωριστές ζωές, ξεχωριστά όνειρα σαν τα δικά μου και τα δικά σου. Ακούγεται ίσως μελό, αλλά όταν συνειδητοποιείς ότι το 1994 ζούσαμε κάπου, κάπως, κάποιοι συνομήλικοι στη Ρουάντα σφαγιάζονταν μεταξύ τους, κοπέλες βιάζονταν και μετά από 9 μήνες έπρεπε να γεννήσουν τα παιδιά αυτών των βιασμών, άνθρωποι βασανίζονταν και ακρωτηριάζονταν φριχτά, χωρίς καλά καλά να γνωρίζουν το λόγο. Είπαν στους μεν ότι είναι ανώτεροι και πρέπει να καθαρίσουν τον τόπο από τους δε που είναι βρώμικοι, ανάξιοι, είναι κατσαρίδες, είναι φίδια που πρέπει να εξαφανιστούν για το καλό του τόπου. Το τραγικό είναι ότι οι άνθρωποι ποτέ πριν δε δίναν σημασία σε πια φυλή ανήκαν. Ζούσαν όλοι ειρηνικά, μέχρι που ήρθαν οι αποικιοκράτες οι Γερμανοί και μετά οι Βέλγοι που τους επέβαλαν ταυτότητες όπου αναγραφόταν για πρώτη φορά η φυλή του καθενός. Διαίρει και βασίλευε…
Κι όμως, κι όμως, τόσα χαμόγελα από μικρούς και μεγάλους!! Δεν ξέρουμε αν ο επαγγελματίας σκηνοθέτης μας ο Μιχάλης, ή ο Ευθύμης ο ερασ(της)ιτέχνης φωτογράφος ή η Μαριλίζα ή κυρία Γεωργιά ή εγώ, αν θα καταφέρουμε να τραβήξουμε τόσες πολλές φωτογραφίες όσα και τα χαμόγελα που συναντάμε! Είναι αδύνατον, όπως είναι αδύνατον και να σας μεταφέρουμε τα τόσα αστεία μας λέει ο Επίσκοπος Ιννοκέντιος στα ελληνικά και μας κάνει κάθε τόσο να ξεκαρδιζόμαστε. Πώς να βρούμε τα λόγια να περιγράψουμε την τόσο απλή και καθαρή καρδιά του. Ίσως με κάποιες καταγραφές τις επόμενες μέρες, αν καταφέρουμε και έχουμε πρόσβαση στο ίντερνετ, καθώς αναχωρούμε άμεσα για το Μπουρούντι και δεν ξέρουμε αν θα έχουμε άμεση πρόσβαση στο διαδίκτυο.
Θα μπορούσε κανείς να μιλά με τις ώρες για τούτη την τόσο ξεχωριστή χώρα, αλλά αυτό που δε θα μπορώ να ξεχάσω είναι τα τόσα συναισθήματα που μου προκάλεσε. Κυρίως συγκίνηση. Πολλή συγκίνηση για τη ζεστασιά που μας αγκαλιάζουν όλοι οι άνθρωποι, όσο και για το δράμα που πέρασε αυτή η χώρα. Ίσως το πιο σκληρό από όλα, ήταν το τμήμα στο μουσείο που λεγόταν: «παιδιά χωρίς μέλλον», όπου έδειχνε φωτογραφίες παιδιών, τα αγαπημένα τους φαγητά, τις συνήθειές τους, το αγαπημένο τους πρόσωπο και στο τέλος τον τρόπο που σκοτώθηκαν. Άλλα πετάχτηκαν με δύναμη σε τοίχους απέναντι, άλλα με τσεκούρια και μαχαίρια, άλλα με πυροβολισμό. Το συναίσθημα δεν περιγράφεται, παρά μόνο η συνειδητοποίηση ότι όλοι αυτοί οι αριθμοί που ακούω εγώ και ακούς και εσύ στις ειδήσεις για τη Συρία και την Παλαιστίνη και την Ουκρανία και και και… σημαίνουν ξεχωριστά πρόσωπα, ξεχωριστές ζωές, ξεχωριστά όνειρα σαν τα δικά μου και τα δικά σου. Ακούγεται ίσως μελό, αλλά όταν συνειδητοποιείς ότι το 1994 ζούσαμε κάπου, κάπως, κάποιοι συνομήλικοι στη Ρουάντα σφαγιάζονταν μεταξύ τους, κοπέλες βιάζονταν και μετά από 9 μήνες έπρεπε να γεννήσουν τα παιδιά αυτών των βιασμών, άνθρωποι βασανίζονταν και ακρωτηριάζονταν φριχτά, χωρίς καλά καλά να γνωρίζουν το λόγο. Είπαν στους μεν ότι είναι ανώτεροι και πρέπει να καθαρίσουν τον τόπο από τους δε που είναι βρώμικοι, ανάξιοι, είναι κατσαρίδες, είναι φίδια που πρέπει να εξαφανιστούν για το καλό του τόπου. Το τραγικό είναι ότι οι άνθρωποι ποτέ πριν δε δίναν σημασία σε πια φυλή ανήκαν. Ζούσαν όλοι ειρηνικά, μέχρι που ήρθαν οι αποικιοκράτες οι Γερμανοί και μετά οι Βέλγοι που τους επέβαλαν ταυτότητες όπου αναγραφόταν για πρώτη φορά η φυλή του καθενός. Διαίρει και βασίλευε…
Κι όμως, κι όμως, τόσα χαμόγελα από μικρούς και μεγάλους!! Δεν ξέρουμε αν ο επαγγελματίας σκηνοθέτης μας ο Μιχάλης, ή ο Ευθύμης ο ερασ(της)ιτέχνης φωτογράφος ή η Μαριλίζα ή κυρία Γεωργιά ή εγώ, αν θα καταφέρουμε να τραβήξουμε τόσες πολλές φωτογραφίες όσα και τα χαμόγελα που συναντάμε! Είναι αδύνατον, όπως είναι αδύνατον και να σας μεταφέρουμε τα τόσα αστεία μας λέει ο Επίσκοπος Ιννοκέντιος στα ελληνικά και μας κάνει κάθε τόσο να ξεκαρδιζόμαστε. Πώς να βρούμε τα λόγια να περιγράψουμε την τόσο απλή και καθαρή καρδιά του. Ίσως με κάποιες καταγραφές τις επόμενες μέρες, αν καταφέρουμε και έχουμε πρόσβαση στο ίντερνετ, καθώς αναχωρούμε άμεσα για το Μπουρούντι και δεν ξέρουμε αν θα έχουμε άμεση πρόσβαση στο διαδίκτυο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου